АТАЙСАЛ
+10 °С
Болотло
Антитеррор
Бөтә яңылыҡтар
Тәрбиә
22 Май , 11:30

БАЛАЛАРЫБЫҘҘЫ ЯЛҒАН ҠИММӘТТӘР ЯЛМАМАҺЫН

Матди байлыҡҡа өҫтөнлөк биргән, әхлаҡ нормаларын һанға һуҡмаған, ололарҙы ололай, кеселәргә кеселекле була белмәгән быуын үҫте...


Онотманығыҙмы, элек 19 майҙа Пионерҙар көнөн билдәләй инек. Совет мәктәбендә белем алған кешеләр хәтерләйҙер: беҙҙең өсөн был көн оло байрам һанала ине. Ғәҙәттә, ул көндө уҡыуҙар булмай, бөтә мәктәп менән яланға сыға инек, төрлө уйындар, ярыштар ойошторола ине. Арып-талып, ләкин бик күтәренке кәйеф менән тарала инек беҙ был байрамдан.

Совет мәктәбен нигеҙләүселәрҙең аҡылына, уйлап эш итә белеүенә һоҡланырлыҡ. Балаларҙы ойошмалар аша тәрбиәләүҙең күпкә һөҙөмтәлерәк икәнен аңлап, октябряттар, пионерҙар, комсомол ойошмалары булдырылған, ә иң мөһиме, тәрбиә нигеҙенә бөтә прогрессив кешелек тарафынан быуаттар дауамында булдырылған, кешелектең оҙайлы тарихында дөрөҫлөгө ҡат-ҡат раҫланған рухи ҡиммәттәр алынған. Мәғариф учреждениеларында уҡытыу, бөтә кластан тыш саралар тулыһынса ошо ҡиммәттәрҙең дөрөҫлөгөн, мөһимлеген раҫлауға йүнәлтелә ине.
90-сы йылдарҙан башлап, мәктәпкә, балалар баҡсаларына яйлап ҡына Көнбайышта тамырланған беҙгә ят идеялар индерелә башланы, тәрбиә икенсе планға күсте. Һәм бөгөн беҙ уның һөҙөмтәләрен күрәбеҙ: матди байлыҡҡа өҫтөнлөк биргән, әхлаҡ нормаларын һанға һуҡмаған, ололарҙы ололай, кеселәргә кеселекле була белмәгән быуын үҫте. Ошо осорҙа тәрбиә алған ҡыҙҙар, егеттәр хәҙер үҙҙәре атай-әсәй. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, улар араһында балаларҙы балалар баҡсаһы, мәктәп тәрбиәләргә тейеш, тип иҫәпләгәндәр, мәктәптәге тәрбиә мәсьәләләре менән ҡыҙыҡһынмағандар ҙа бар. Ә шулай ҙа традицияларға тоғролоҡ һаҡлаған, кире үҙгәрештәргә бирешмәй, үҙ балаларына матур тәрбиә биргән ғаиләләр ҙә бихисап. Уларға ҡарап ҡыуанабыҙ ҡыуаныуға, әммә күңелде борсолоу ҙа ташламай: уларҙың балалары үҙ балаларын лайыҡлы быуын итеп тәрбиәләй алырмы икән? Сөнки хатта ауылдарҙа туған телдә һөйләшеүсе балалар кәмей бара, ә тел менән бергә традициялар, халыҡ педагогикаһы ла онотола.
Эйе, йәш быуынға дөрөҫ тәрбиә биреү мәсьәләһе бөгөн күптәрҙе борсоған проблема. "Аҡ тирмә" милли-мәҙәни үҙәге лә был хәлгә битараф түгел. 2020-2021 йылда яҙыусы, педагог-ветеран, билдәле йәмәғәт эшмәкәре Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы Бураҡаева тәҡдим иткән "Урал батыр мәктәбе" проектын ғәмәлгә ашыра башланыҡ. Ошо 4 йыл ваҡыт эсендә проекттың концепцияһы, программаһы эшләнде, ул Башҡортостан Республикаһы Башлығының грантына лайыҡ булды. Мәрйәм Бураҡаева тарафынан эшләнгән "Халҡым, һеҙгә шуны әйтәм", "Кеше булһын затығыҙ..." китаптары донъя күрҙе, иң мөһиме - республиканың ҡайһы бер мәктәптәре "Урал батыр мәктәбе" концепцияһына нигеҙләнеп, уҡытыу-тәрбиә эшенә яңы йүнәлеш бирҙе. 90-сы йылдарҙа онотолоуға дусар ителгән рухи-әхлаҡи ҡиммәттәр яңынан тергеҙелә башланы. Беҙҙең менән тығыҙ бәйләнештә эшләгән Баймаҡ, Ғафури, Дүртөйлө, Ейәнсура, Йылайыр, Ҡырмыҫҡалы, Мәләүез райондары, Салауат, Күмертау ҡалаларының мәғариф учреждениеларына бик рәхмәтлебеҙ. Беҙ бергәләп эҙләнеү юлындабыҙ һәм халҡыбыҙҙың мәшһүр эпосын тәрбиә эшендә тулыраҡ файҙаланыу мөмкинлектәрен табырға тырышабыҙ, "Урал батыр мәктәбе" концепцияһы менән ата-әсәләрҙе яҡыныраҡ таныштырыу, улар араһында аңлатыу эштәре алып барыуҙы ла үҙебеҙҙең төп бурыстарыбыҙҙың береһе һанайбыҙ.

" Аҡ тирмә" ойошмаһы рәйесе Р. Күзбәкова

Автор: