Бөтә яңылыҡтар
Әҙәби мѳхит
12 Апрель 2019, 12:57

КҮҢЕЛЕНДӘ—ИЛҺАМ ҠОШО

Хәлиҙә Иҙелбай ҡыҙы Ишдәүләтова (Абдуллина) Баймаҡ районының Сәксәй ауылында тыуған. Әммә ул үҙен Бөрйән ҡыҙы,—тип һанай. Ни өсөн тигәндә уның ата-әсәһе Бөрйән районынан булған. Бетерә 8 йыллыҡ мәктәбен тамамлаған ҡыҙға артабан уҡыу эләкмәгән. Уның эшләмәгән эше ҡалмағандыр. Ҡайҙа, ниндәй эшкә ҡушһалар, шунда тир түккән. Хеҙмәт юлын урман хужалығында таҡта ярыу цехынан башлаған, ә хаҡлы ялға почтанан сыға. Алты балаға ғүмер биргән әсә ҡыҙ-улдарының ҡәҙер-хөрмәтен күреп йәшәй.

Хәлиҙә Иҙелбай ҡыҙы Ишдәүләтова (Абдуллина) Баймаҡ районының Сәксәй ауылында тыуған. Әммә ул үҙен Бөрйән ҡыҙы,—тип һанай. Ни өсөн тигәндә уның ата-әсәһе Бөрйән районынан булған. Бетерә 8 йыллыҡ мәктәбен тамамлаған ҡыҙға артабан уҡыу эләкмәгән. Уның эшләмәгән эше ҡалмағандыр. Ҡайҙа, ниндәй эшкә ҡушһалар, шунда тир түккән. Хеҙмәт юлын урман хужалығында таҡта ярыу цехынан башлаған, ә хаҡлы ялға почтанан сыға. Алты балаға ғүмер биргән әсә ҡыҙ-улдарының ҡәҙер-хөрмәтен күреп йәшәй.
—Иҫән генә булһындар. Үкенескә күрә, ике улымды—Азаматымды ун бер йәше лә тулмаҫ элек, Вадимымды 20 йәшендә мәңгелеккә юғалттым. Шиғырҙы ла шул мәлдә, улдарымды юғалтҡан осоро яҙа башланым. Үҙенән-үҙе күңелдә тыуған шиғри юлдарҙы ул саҡта дәфтәр биттәренә яҙып барҙым. Берәүгә лә уҡытманым. Дәфтәрем «Көндәлегем» тип аталды. Үкенескә күрә, ике дөйөм дәфтәрем юғалды. Хәҙер минең шиғырҙарым «Бәйләнештә» селтәрендәге ике төркөмөмдә тупланған. Әлеге мәлдә хаҡлы ялдамын. Ишей ауылында йәшәйем. «Ағинәйҙәр» клубына йөрөйөм. Йырларға яратам. Таҡмаҡтар яҙам. Бар донъяға йылмайып ҡарарға тырышам»,— ти Хәлиҙә апай.
Гәзит уҡыусылар иғтибарына Хәлиҙә Ишдәүләтованың шиғри күстәнәсен тәҡдим итәбеҙ.
Әгәр тағын абынһам
Күпме һынау ҡуйҙың Аллам,
Тағын күпме һынарһың!?
Ә мин бары түҙемлектәр,
Сабырлыҡтар һорармын.
Бер-бер артлы ике улым
Гүр эйәһе булдылар.
Ҡара болот, ҡайғы-хәсрәт
Йөрәгемә тулдылар.
Ҡан-ҡойоштар үтте баштан,
Әжәл менән көрәштем.
«Балаларым хаҡына»,— тип
Мин йәшәүгә ирештем.
Сүгәләнем, теҙләндем мин,
Ләкин башым эймәнем.
Өшөп туңған йәнем генә
Өҙ(ө)лөп көттө йәй мәлен.
Нисә йылдар уҙғас ҡына
Килде йәйем көттөрөп.
Шул йәйемдә бер «һандуғас»
Һайраны бит өҙҙөрөп.
Уның моңо күңелемде
Арындырҙы һалҡындан.
Тик юғалтыу ғазаптары
Тағын алды алҡымдан.
Күҙ йәштәрем һөртә-һөртә
Мин Хоҙайға табынам.
Ҡалҡып торор ҡеүәт бир, тим
Әгәр тағын абынһам...
Төштәр, төштәр
—Яңғыҙыңа ауыр,—тиһең,
—Эйе, түгел еңелдән.
Тормош йөгө ауыр икән,
Ташлап булмай иңемдән.
—Яңғыҙыңа ҡыйын,—тиһең,
—Эйе, түгел анһаттан.
Ҡандар тама яраланған,
Ҡайырылған ҡанаттан.
Яңғыҙ булһаң күҙ ҙә тейә,
Һүҙ ҙә тейә нахаҡтан.
Йәнәш аҡҡан пар йылғалай
Йәштәр аға яңаҡтан.
—Яңғыҙ булма, күңелеңә
Булһа әгәр, яҡыны.
Тик, тиңһенеп хөрмәт итер,
Булһын бары аҡылы!
—Һинән башҡа берәүһе лә
Кәрәк түгел миңә,—тим.
Был донъяла һинең кеүек,
Юҡтыр-юҡтыр һиңә тиң!
—Аңла,—тиһең.— Мәңгелеккә
Ҡайтмаҫ ергә киткәнмен.
Fүмер юлым ҡыҫҡаҡ булған
Күптән уны үткәнмен!..
Төштәр, төштәр, ниндәй төштәр…
Ни юрарға белмәйем?
Күҙҙәремде кире йомам
Төштәремде бүлмәйем.
Айгөлөм
(ейәнсәремә)
Бар донъяға нур сәсәһең
Бәләкәсем, Айгөлөм.
Һиңә бүләк иткем килә
Ер йөҙөнөң бар гөлөн.
Бөгөн һинең тыуған көнөң
Ҡолонсағым, Айгөлөм.
Бер сикәңдә ҡояш көлһә
Бер сикәңдә ай көлһөн.
Ҡолаҡтарҙы сыңғырлата
Көлөүҙәрең Айгөлөм.
Ал сәскәләр ары торһон
Бар сағыңда, һин, гөлөм.
Хәйерле юл!
Оло юлға сыҡтың, оло юлға,
Юлың булһын бары уң ғына.
Ҡай тарафта йөрөһәң дә, балам,
Һау-сәләмәт, иҫән бул ғына.
Осор күгең һәр саҡ аяҙ булһын,
Күңелеңде «болот» алмаһын.
Йәш йөрәгең типһен зарланмайса,
Юл йөрөүҙән арып талмаһын.
Бәхет менән уңыш юлдаш булһын,
Фәрештәләр булһын яныңда.
Мөхәббәтең көтһөн, вәғ(ә)ҙә биреп
«Һөйөү» тигән күлдең ярында.